Sinds enkele maanden verdiep ik mij meer in het concept zelfliefde. Een goede graadmeter voor zelfliefde is om bij een specifieke handeling aan jezelf te vragen: zou iemand die van zichzelf houdt dit doen? Ja, blabla, ligt eraan naar hoe je er naar kijkt, feiten zijn flexibel, whatever. Nu was het product ‘koffie’ in ieder geval aan de beurt voor een kritische beschouwing.
De werkzame stof in koffie, namelijke cafeïne, is een psychoactieve stof. Technisch een drug dus. Dit zit ook in ruime mate in thee (theïne) en cola. Je zou denken dat koffie niet zo veel kwaad kan. Althans, dat dacht ik in ieder geval wel. Bij elke gelegenheid wordt je een bakkie aangeboden. Er hangt een zweem van sociaal gedrag om koffie. Een date? Koffie. Even chillen? Even naar Herrn Sternbuck (met een ton suiker en room). Goede inrichting van je je huis? Chique koffieautomaat van bekant een ton erin. Iemand jarig? Goed, u begrijpt mijn punt ondertussen.
Aangezien ik zo in mijn zelfliefdeflow zat, besloot ik te proberen hoe het leven was zonder koffie. Even rondneuzen op het internet liet me weten dat ik uiteraard niet de eerste was, en sloeg de lijst met ontwenningsverschijnsel gade. “Dat is voor andere mensen, ik drink max vier bakken per dag”.
Zo geschiedde. Ik begon met afbouwen. Bakje minder per dag. Meer water per kopje. Cafeïnevrije koffie mengen met mijn reguliere melange. Het idee van een afscheid daalde in. Toen werd het serieus. Je lichaam kan best een dagje zonder koffie, maar als het meerdere dagen volledig zonder cafeïne is, dan gaat het hendig protesteren. Hoofdpijnen, energetische beperkingen, cognitieve dissonantie gevoelens van gemis en leegte (wat moet ik nu?). Uiteraard is er een buslading aan positieve gevolgen. Geen afhankelijkheid van een psychoactieve stof, veel helderder denken, wittere tanden en betere adem, geldbesparing, veel stabieler fysiek en mentaal energieniveau, minder vreetbuien. Dat laatste zal ik even uitleggen.
Cafeïne stimuleert het zenuwstelsel. Je moet meerdere doses nemen om het effect op peil te houden, of indien er gewenning optreedt ook een grotere hoeveelheid nuttigen. Het is verleidelijk om deze optater te mitigeren met andere stoffen, bijvoorbeeld alcohol om de scherpe randjes van koffie eraf te halen (ochtend beginnen met koffie, afblussen met drank in de avond?), of een suikerboost te zoeken als het effect van koffie ietwat afvlakt.
Samengevat, dit is de zoveelste drug waar de wereld welwillend verslaafd aan is. Het is dirt cheap: suiker, alcohol, dopamineverhogingen (denk nieuwsmedia, pornografie, sociale media). Maar de kosten zijn torenhoog, zowel persoonlijk als maatschappelijk. Mijn advies is dan ook: reflecteer op wat normaal is. Bereken wat het u oplevert en wat het u kost. Bedenk of u zonder kunt (ja, duh). Zoek alternatieven en identificeer de momenten waarop je verlangt naar het product. Neem afscheid en reis de verlossing in.
