Nederlandser krijg je het niet: een bagger- en hijsbedrijf met hoofdkantoor in Papendrecht. In 2022 zijn vrijwel alle aandelen aangekocht door investeerder HAL (familie Van der Vorm, van de Holland Amerika Lijn ja). Dit leidde tot het vertrek uit de AEX, en vermindert de transparantie en inspraak in het bedrijf.
Ook Nederlands is de waarschuwing in januari 2023 dat het bedrijf zijn biezen pakt en naar het buitenland vertrekt. Koninklijke Shell, Koninklijke Unilever en Koninklijke DSM gingen Koninklijke Boskalis in ieder geval voor.
In dit artikel beantwoord ik vragen die bij veel stakeholders spelen omtrent de identiteit en toekomst van de Papendrechters, en draag ik oplossingen en adviezen aan om die unieke aantrekkingskracht van hun organisatie te behouden en zelfs te vergroten.
Waarschuwen dat je gaat vertrekken met de redenen ‘ondernemersklimaat’ is natuurlijk niet heel fraai. Het ondernemersklimaat in Nederland heeft het bedrijf immers gemaakt tot wat het nu is. Net als in elke relatie, is weglopen of blijven als het moeilijk wordt een keuze die goed uitgelegd moet worden. Strenge milieuregels zijn democratisch tot stand gekomen. Er staat een vier pagina’s tellend document op de website van Boskalis, waarin men uitlegt hoe het bedrijf verantwoord wil ondernemen. Een uitgebreide lijst, maar blijkbaar is het niet genoeg. Het lijkt mij eervol dit uit te leggen aan de maatschappij die je groot heeft gemaakt.
Boskalis staat voor de uitdaging van economische onzekerheid. De winstgevendheid is in vergelijking met de omzet niet zo hoog. Economische tegenslagen of vertragingen kunnen de vraag naar de diensten van Boskalis verminderen, wat resulteert in lagere inkomsten en winstgevendheid. Nu is dit niet echt een schokkende conclusie, maar je ziet een politieke tendens naar duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen in de hele Europese Unie. En opdrachtgevers zijn vaak overheden. Ga je naar het Verenigd Koninkrijk, dan zullen de milieuregels (tijdelijk) minder streng zijn, maar dan krijg je andere economische uitdagingen.
Economische neergang is een risico voor Boskalis, aangezien klanten projecten kunnen uitstellen of annuleren. De Nederlandse overheid heeft vaker steun gegeven aan bedrijven om bijvoorbeeld werkgelegenheid en voortbestaan te garanderen. Het Verenigd Koninkrijk, bijvoorbeeld, is daar minder scheutig mee. En zowel het Pond Sterling als de Britse economie is zwak te noemen, mede door Brexit-politiek.
Boskalis opereert wereldwijd en is blootgesteld aan fluctuaties in valutakoersen, die van invloed kunnen zijn op de omzet en winstgevendheid. Wijzigingen in rentetarieven kunnen van invloed zijn op de financieringskosten van Boskalis en de toegang tot krediet. De Bank of England zou hier soepeler mee kunnen zijn omdat zij alleen de belangen van het VK verdedigen, in tegenstelling tot de ECB, die een veel diversere set aan belangen moet verdedigen.
Handelsbarrières en invoerrechten kunnen van invloed zijn op het vermogen van Boskalis om in bepaalde markten actief te zijn, evenals op de kosten van materialen en diensten die nodig zijn om projecten te voltooien. Multinationals hebben voldoende juridische kennis en mogelijkheden tot hun beschikking om te profiteren van de mogelijkheden van de wet, maar dit zal in beginsel wel de nodige juridische risico’s en kosten, papierwerk en aangepaste werkwijzen vergen.Wijzigingen in overheidsbeleid, zoals belastingbeleid of regelgeving, kunnen van invloed zijn op de activiteiten en winstgevendheid van Boskalis.
Maar door de verkoop, dreigend vertrek en maatschappelijk onbehagen omtrent het grootbedrijf is het grootste risico… gebrekkige communicatie.
Geopolitieke onzekerheid kan van invloed zijn op haar activiteiten. Dit kunnen veranderingen in overheidsbeleid, handelsbeperkingen en andere factoren zijn die van invloed kunnen zijn op het vermogen van het bedrijf om in bepaalde regio’s actief te zijn. Met verminderde globalisering en nieuwe machtsblokken is dit een serieuze factor om rekening mee te houden. Als je je hoofdkantoor verplaatst, dan zal Boskalis alsnog moeten voldoen aan de plaatselijke regelgeving waar zij opereren.
Boskalis moet gelijke tred houden met de nieuwste technologische ontwikkelingen in zijn branche om concurrerend te blijven. Dit kan aanzienlijke investeringen in onderzoek en ontwikkeling vergen, die de winstgevendheid van het bedrijf kunnen aantasten. Het bedrijf opereert in een competitieve sector met concurrentie van lokale als internationale spelers. Deze concurrentie leidt tot prijsdruk, wat de marges van Boskalis aantast. Let ook even op het schaarse personeel: kennis van maritieme techniek is alomtegenwoordig in Nederland, dus zul je moeten gaan schuiven met de kennis. Een extra risico.
Andere uitdagingen zijn volatiliteit in grondstofprijzen en projectrisico’s (vertragingen, kostenoverschrijdingen en technische problemen). Al met al zijn dit vrij algemene risico’s die veel multinationals hebben. Deze uitdagingen kan men opvangen met effectief risicobeheer, strategische planning en focus op innovatie en technologie. Maar door de verkoop, dreigend vertrek en maatschappelijk onbehagen omtrent het grootbedrijf is het grootste risico: gebrekkige communicatie.
Niet veel mensen weten dat IKEA en U2 ook Nederlandse bedrijven zijn. Op papier althans: zij staan voor belastingvoordelen ingeschreven in Nederland. Slimme marketing zorgt ervoor dat veel consumenten dat niet weten. Goed naar de klant luisteren, branding, trouw blijven aan je normen en waarden, en het blijven vertellen van je verhaal blijft voor de meeste mensen toch belangrijker.
Het is de strategische keus van het bedrijf, maar ik raad sowieso aan om te blijven investeren in je communicatie. En dan niet alleen een mooie website, maar praat over het wáárom van je bedrijfsvoering. Bouw aan relaties. Houd een open houding en haal informatie op bij de trouwste klanten, en ook je potentiële klanten. Je medewerkers. Omwonenden. Dat doe je met kleinere en grotere evenementen, online maar vooral offline.
Dus is een potentieel vertrek erg? De uitdagingen van het bedrijf blijven bestaan. Bij dreigend vertrek, die knuppel is nu al in het hoenderhok gegooid, krijg je echter een nieuw en groter probleem die direct raakt aan de interne en externe identiteit.
Daarnaast, als je enigszins nostalgisch en nationalistisch ingesteld bent, zoals ik, wel. Maar als je pragmatisch bent en gewoon handel wil drijven, dan niet zo. Maar over één ding moeten we het wel eens zijn. Laten we die grote kranen van Boskalis gebruiken om te blijven bouwen aan die krachtige naam en geschiedenis, anders verwordt het tot het zoveelste bedrijf zonder ziel: een lege huls.
Auteur
Deel:
